Şırnak’ın dağlık kısımları Cudi, Gabar, Namaz ve Altın dağlarından oluşmaktadır. Bu dağlar Hakkari dağları ve Siirt’in doğusunda kalan dağların uzantısı konumundadır. İlin Uludere ve Beytüşşebap ilçelerine doğru sert kayalardan oluşan dağların kütlesi çoğalmakta ve tarıma elverişli alan neredeyse bulunmamaktadır. Kızılsu, Behram ve Habur vadilerinin bir kısmı Şırnak ili sınırları içerisinde bulunmaktadır. Batıda yaklaşık 750 metre rakımlı İdil ilçesi, güneyde yaklaşık 400 metre rakımlı Cizre ilçesi ve 550 metre rakımlı Silopi ilçesi sınırlarında bulunan ovalar dışında ilin geneli dağlık bir alana sahiptir.

Şırnak ili kaynağını Doğu Anadolu Dağlarında alan ve Türkiye’nin dördüncü büyük su toplama havzasına sahip olan Dicle nehrinin havzasında yer almaktadır. Batman, Garzan Botan, Habur, Büyük Zap ve Küçük Zap, Dicle nehrinin önemli kolları olup nehrin debisi sonbaharda en düşük 55 m3 /sn ile ilkbahara doğru 2.263 m3 /sn arasında mevsimlerde alınan yağış durumuna göre değişiklik göstermektedir.

Şırnak’ta toprakların %48,7’si  kahverengi orman topraklarından oluşmakta olup arazi kullanım kabiliyetine göre tarıma elverişli sınıflardaki araziler batı ve güneyde yer almakta olup ilin doğu ve kuzeyinde bulunan araziler mera ve orman arazisi özelliklerini sergilemekte ve bir kısmı da yalnızca yaban hayatına uygun olabilecek nitelikte bulunmaktadır.